Παλιές Κεντρικές λιμενικές Αποθήκες του Τελωνείου

Οι παλιές κεντρικές λιμενικές αποθήκες του τελωνείου Πειραιά, στην αρχή της οδού Ευπλοίας όπισθεν του ιερού ναού Ανίου Νικολάου των Υδραίων, φαίνεται να σχεδιάστηκαν και να οικοδομήθηκαν ύστερα από απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών “περί οικοδομής αποθηκών εις Πειραιά” το 1844. Ο σχεδιασμός του κτιρίου αποδίδεται στον αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη (1802-1862), ο οποίος λίγο νωρίτερα είχε εκπονήσει μαζί με τον Εduard Schaubert (1804-1860) το πολεοδομικό σχέδιο του Πειραιά, βασισμένο πάντα στο αρχαίο σχέδιο του Ιππόδαμου. Ανάμεσα στα έργα που σχεδίασε ο Στ. Κλεάνθης, συγκατελέγεται η μελέτη του για το Νοσοκομείο του Πειραιά (1836), που δεν εκτελέστηκε ποτέ, η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, που αν και κτίστηκε σε δικά του σχέδια (1834), εν τούτοις κατεδαφίστηκε το 1865 για να χτιστεί εκεί ο σημερινός ναός, όπως και τα μέγαρα “Ιλίσια” (1840-1848) (σημερινό Βυζαντινό Μουσείο) και το “Καστέλλο της Ροδοδάφνης” στην Πεντέλη, που έκτισε για τη Δούκισσα της Πλακεντίας, κ.α. Το κτίριο των λιμενικών αποθηκών αναπτυσσόταν σε απλή κάτοψη ορθογωνίου σχήματος με κατασκευή από πωρόλιθο, όμως στις όψεις του διαμορφώνονταν επιμελημένα σειρές τοξοστοιχιών. Θυρώματα, πόρτες και παράθυρα, ανοίγονταν στα πλήρη, ανάμεσα από τις παραστάδες της όψης και στρογγυλοί φεγγίτες κοσμούσαν τις επιφάνειες κάτω από τα τόξα. Η κεντρική είσοδος επί της οδού Ευπλοίας επιστεφόταν από αετωματική απόληξη, με χαρακτηριστική την επιγραφή “ΑΕΡΓΙΗ ΟΝΕΙΔΟΣ”, που αποδίδεται στον Ησίοδο. Το σύνολο του κτιρίου εμφανίζει μορφολογικά στοιχεία νεοκλασικού ρομαντικού ρυθμού. Κατά τη δεκαετία του 1850, οι λιμενικές αποθήκες βρίσκονταν σε μικρή απόσταση από το κτίριο του Τελωνείου, στο οποίο στεγάζονταν και άλλες υπηρεσίες (Υγειονομείο, Λιμεναρχείο, Λοιμοκαθαρτήριο), σημείο με μεγάλη εμπορική κίνηση. Στα τέλη της δεκαετίας του 1960 αποφασίστηκε η μερική κατεδάφιση του τμήματος του κτιρίου που βρισκόταν με μέτωπο στην οδό Αγίου Νικολάου και η κατασκευή ενός πολυωρόφου κτιρίου. Το κτίριο των πρώην λιμενικών αποθηκών παραμένει από τότε εγκαταλειμμένο, έχοντας υποστεί πολλές ζημίες από το πέρασμα των χρόνων αλλά και από εξωγενείς παράγοντες, όπως καταληψίες του χώρου, πυρκαγιές, σεισμούς κλπ. Το κτίριο των λιμενικών αποθηκών απεικονίστηκε σε πίνακα του Γιάννη Τσαρούχη.