Χατζηκυριάκειον Ορφανοτροφείο Θηλέων

Τo Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας βρίσκεται στην ομώνυμη συνοικία που εκτείνεται στα νοτιοανατολικά της πόλης, καλύπτοντας όλο το βορειοδυτικό άκρο της Πειραϊκής Χερσονήσο. Στεγάζεται σ’ ένα μεγάλο τριώροφο νεοκλασικό κτίριο με υπόγειο, περιλαμβάνοντας αίθουσες διδασκαλίας, κοιτώνες, χώρους διοίκησης και βοηθητικά δωμάτια, και έχει είσοδο επί της οδού Κλεισόβης 18. Στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχει ένας μικρός Ιερός Ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, θεμέλιος λίθος του οποίου τοποθετήθηκε στις 15 Απριλίου του 1901. Το κτίριο του Χατζηκυριάκειου Ορφανοτροφείου θηλέων θεμελιώθηκε στις 30 Απριλίου 1889 από την βασίλισσα Όλγα και οικοδομήθηκε με σχέδια του δημοτικού μηχανικού Κωνσταντίνου Θεοφιλά σε έκταση, 50 στρεμμάτων, που παραχωρήθηκε από τον βασιλιά Γεώργιο Α΄. Οι εργασίες ανέγερσης ολοκληρώθηκαν το 1897, όμως η λειτουργία του ξεκίνησε επίσημα με τα εγκαίνια στις 19 Ιανουαρίου το 1904. Αρωγός στην μακροχρόνια προσπάθεια ανέγερσης και λειτουργίας του Χατζηκυριάκειου Ορφανοτροφείου υπήρξε ο δήμαρχος Πειραιά Τρύφων Μουτζόπουλος. Στους χώρους του Ιδρύματος λειτουργεί και Δημοτικό Σχολείο, το οποίο από το 1980 αναγνωρίζεται ως δημόσιο και μετονομάζεται σε «56ο Δημοτικό Σχολείο Πειραιά Χατζηκυριακείου Ιδρύματος». Στη διάρκεια των χρόνων, το κτίριο του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος επιτάχθηκε πολλές φορές, είτε το 1913 για να χρησιμοποιηθεί ως νοσοκομείο για τραυματίες πολέμου, ή το 1922 στη Μικρασιατική καταστροφή, όπου λειτούργησε ως νοσοκομείο και κέντρο περίθαλψης προσφύγων, όπως και το 1941, όπου παρέμεινε στη χρήση των ξένων στρατευμάτων σ’ όλη την διάρκεια της Κατοχής, ή το 1945, όταν επιτάχθηκε αρχικά από τους Άγγλους και αργότερα από την ελληνική κυβέρνηση για να γίνει κέντρο περίθαλψης παλιννοστούντων προσφύγων. Η κάτοψη του κτιρίου αναπτύσσεται σε σχήμα τετραγώνου, διαθέτοντας μεγάλο εσωτερικό αίθριο με περιμετρική στοά και τοξωτά ανοίγματα. Οι γωνιακοί χώροι σε όλες τις επιφάνειες των ορόφων βρίσκονται σε μικρή προεξοχή. Χαρακτηριστική είναι η διαμόρφωση των ανοιγμάτων στις όψεις, που διαθέτουν ημικυκλική απόληξη και κοσμούνται από ψευδοπαραστάδες εκατέρωθεν, ενώ στο β’ όροφο διαθέτουν και προεξέχον γείσο.